Nhà ở xã hội tiếp tục là điểm sáng của thị trường bất động sản
Nhiều chuyên gia nhận định, thị trường bất động sản (BĐS) năm 2015 trở nên sôi động có sự đóng góp rất lớn từ chủ trương phát triển nhà ở xã hội (NOXH) của Chính phủ. Mặc dù chương trình chưa đạt được như mong đợi, nhưng có thể nói, đây là một trong những điểm sáng trong phát triển kinh tế – xã hội nhiệm kỳ 2011-2015, góp phần giúp người dân cải thiện nhà ở, lành mạnh hóa và phát triển thị trường BĐS bền vững.
Khu nhà ở xã hội Hòa Lợi, phường Hòa Lợi, thị xã Bến Cát (Bình Dương) do Becamex IDC làm chủ đầu tư.Ảnh: Phương Lê
Nhiều chuyên gia nhận định, thị trường bất động sản (BĐS) năm 2015 trở nên sôi động có sự đóng góp rất lớn từ chủ trương phát triển nhà ở xã hội (NOXH) của Chính phủ. Mặc dù chương trình chưa đạt được như mong đợi, nhưng có thể nói, đây là một trong những điểm sáng trong phát triển kinh tế – xã hội nhiệm kỳ 2011-2015, góp phần giúp người dân cải thiện nhà ở, lành mạnh hóa và phát triển thị trường BĐS bền vững.
Ngày 30-11-2011, Chiến lược phát triển Nhà ở quốc gia đến năm 2020, tầm nhìn đến năm 2030 được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt. Chiến lược đưa ra một trong những quan điểm: “Phát triển nhà ở là trách nhiệm của Nhà nước, của xã hội và của người dân”. Trong đó, xác định phải phát triển đồng thời hai loại nhà ở, gồm nhà ở thương mại (nhà ở thị trường hàng hóa, dành cho các nhóm đối tượng có đủ khả năng chi trả theo cơ chế thị trường) và NOXH (nhà ở thị trường phi hàng hóa có sự hỗ trợ của Nhà nước, giúp các đối tượng chính sách, người nghèo, người thu nhập thấp, cán bộ, công chức, viên chức, lực lượng vũ trang, công nhân, sinh viên,… không có khả năng chi trả theo cơ chế thị trường có cơ hội cải thiện chỗ ở).
Theo Thứ trưởng Xây dựng Đỗ Đức Duy, các quan điểm, tư tưởng, giải pháp nêu trong Chiến lược phát triển nhà ở quốc gia sau đó đã được cụ thể hóa tại Nghị định 188/2013/NĐ-CP về phát triển và quản lý NOXH, sau đó là Luật Nhà ở 2014 và Nghị định 100/2015/NĐ-CP hướng dẫn Luật Nhà ở. Các văn bản này đã quy định rõ các chính sách cụ thể để khuyến khích tổ chức, cá nhân đầu tư phát triển NOXH như: miễn tiền sử dụng đất; giảm thuế thu nhập doanh nghiệp, giảm thuế VAT đầu ra; hỗ trợ tín dụng ưu đãi,… Đồng thời, quy định các dự án nhà ở thương mại có quy mô diện tích từ 10 ha trở lên phải dành 20% quỹ đất đã đầu tư hạ tầng để xây dựng NOXH. Đây chính là giải pháp để giúp người nghèo có cơ hội tiếp cận các dịch vụ đô thị, tiện ích xã hội có chất lượng. Khi quan điểm đã rõ, chính sách đã thông, Chính phủ, Bộ Xây dựng cùng các bộ, ngành, địa phương đã triển khai hàng loạt chương trình phát triển NOXH trọng điểm phù hợp từng khu vực, từng nhóm đối tượng cụ thể.
Báo cáo của Chính phủ gửi QH tại Kỳ họp thứ X cho thấy, đối với người có công, Nhà nước hỗ trợ trực tiếp kinh phí để xây dựng mới, cải tạo nhà ở theo Quyết định 22/2013/QĐ-TTg cho khoảng 80% trong số gần 80 nghìn hộ theo kế hoạch. Đối với các hộ nghèo khu vực nông thôn, Chương trình 167 giai đoạn 1 đã hỗ trợ 530 nghìn hộ, hiện đang triển khai giai đoạn 2 với khoảng 311 nghìn hộ. Đối với khu vực ngập lũ đồng bằng sông Cửu Long, giai đoạn 1 đã giải quyết chỗ ở an toàn, ổn định cho 146 nghìn hộ dân; giai đoạn 2 đã giải quyết thêm hơn 50 nghìn hộ. Còn khu vực thường xuyên bị bão lũ ở miền trung, đã hoàn thành giai đoạn thí điểm với 700 căn, đang triển khai giai đoạn mở rộng với khoảng 28 nghìn căn nhà chống bão, lũ.
Đồng thời, Chương trình NOXH khu vực đô thị đã hoàn thành việc đầu tư xây dựng 135 dự án NOXH, trong đó có 51 dự án NOXH cho người thu nhập thấp, quy mô xây dựng 25.850 căn hộ, tổng mức đầu tư khoảng 9.560 tỷ đồng; 84 dự án NOXH cho công nhân, quy mô xây dựng 28.550 căn hộ, tổng mức đầu tư khoảng 6.730 tỷ đồng. Trên cả nước, đang tiếp tục triển khai 171 dự án NOXH, trong đó có 108 dự án NOXH cho người thu nhập thấp, quy mô xây dựng khoảng 61.290 căn hộ, tổng mức đầu tư khoảng 31.760 tỷ đồng; 63 dự án NOXH cho công nhân với quy mô xây dựng khoảng 69.300 căn hộ, tổng mức đầu tư khoảng 18.800 tỷ đồng. Chương trình phát triển nhà ở sinh viên đã có 85 dự án hoàn thành và đưa vào khai thác sử dụng, giải quyết chỗ ở cho khoảng 330 nghìn sinh viên. Tính quy đổi, thông qua các chương trình phát triển NOXH trọng điểm, đến nay có khoảng 780 nghìn hộ gia đình, tương đương hơn ba triệu người nghèo, người thu nhập thấp được cải thiện chỗ ở.
Nhờ các giải pháp đồng bộ nêu trên, thị trường BĐS đã phục hồi tích cực. Lượng giao dịch thành công liên tục tăng, bắt đầu từ phân khúc sản phẩm trung bình và thấp, lan dần sang khu vực sản phẩm trung và cao cấp. Trong 10 tháng năm 2015, lượng giao dịch thành công tại Hà Nội đạt hơn 16 nghìn giao dịch, tại TP Hồ Chí Minh có khoảng 15.500 giao dịch thành công, tăng gấp hai lần so với cùng kỳ, tập trung chủ yếu ở phân khúc nhà giá thấp. Tính đến ngày 20-11, tổng giá trị tồn kho BĐS còn khoảng 53.245 tỷ đồng, so với quý I-2013 giảm 75.303 tỷ đồng (giảm 58,58%); giá nhà ở được kéo về sát với giá trị thực và tương đối ổn định, trong đó có khu vực giảm tới 30% so với thời kỳ “sốt nóng” năm 2010, giúp người mua được hưởng lợi; cơ cấu hàng hóa BĐS được điều chỉnh hợp lý. Bên cạnh đó, gói hỗ trợ tín dụng 30 nghìn tỷ đồng cho NOXH mặc dù triển khai chậm và còn nhiều vướng mắc, nhưng đã giúp hàng chục nghìn hộ nghèo, người thu nhập thấp cải thiện nhà ở.
Theo báo cáo của Cục Quản lý nhà và thị trường BĐS (Bộ Xây dựng), đến tháng 10-2015, các ngân hàng đã cam kết cho vay đối với 31.367 hộ gia đình, cá nhân và 56 dự án, tổ chức với tổng số tiền 21.518 tỷ đồng (đạt 72%), trong đó, có 11.340 hộ vay để mua NOXH, 16.832 hộ vay để mua nhà ở thương mại giá bán thấp (dưới 1,05 tỷ đồng) và 3.195 hộ vay để cải tạo, xây mới nhà ở; đã thực hiện giải ngân 13.499 tỷ đồng (đạt 45%).
Mặc dù vậy, thực tế, sản phẩm NOXH còn thiếu nhiều so với nhu cầu và vẫn còn nhiều lực cản. Một số địa phương chưa thật sự quan tâm đẩy mạnh phát triển NOXH, nhất là quy định dành 20% quỹ đất trong các dự án nhà ở thương mại để đầu tư phát triển NOXH ở một số nơi chưa thực hiện nghiêm. Nguồn vốn trung và dài hạn cho phát triển NOXH còn thiếu, nhiều doanh nghiệp BĐS chưa mặn mà với NOXH, mới chỉ có NOXH để bán, còn thiếu nhà ở cho thuê,… Chủ tịch Hiệp hội BĐS Việt Nam Nguyễn Trần Nam cho rằng, trong khoảng thời gian ngắn, một chính sách mới về phát triển NOXH đã phát huy hiệu quả bước đầu, cho dù cần tiếp tục tháo gỡ khó khăn. Có thể thấy, hầu hết các dự án NOXH hoàn thành đều được bán hết và nguồn lực để phát triển NOXH cũng được giao cho Ngân hàng Chính sách xã hội, thể hiện quyết tâm, chủ trương đúng đắn từ phía Chính phủ. Đồng thời, các bộ, ngành, các địa phương cần quan tâm hơn nữa, nhất là việc dành quỹ đất sạch, có cơ sở hạ tầng tốt cho phát triển NOXH, giúp người dân có thu nhập thấp hưởng những lợi ích như người có thu nhập khá và cao, xóa mờ khoảng cách giàu – nghèo.
Thứ trưởng Xây dựng Đỗ Đức Duy nhận định, sức lan tỏa từ phân khúc NOXH đã khắc phục tình trạng lệch pha “cung – cầu”, thừa sản phẩm trung và cao cấp, trong khi thiếu quá nhiều sản phẩm bình dân, giá rẻ. Bộ Xây dựng đã đề xuất một nhóm giải pháp đồng bộ để tháo gỡ khó khăn cho thị trường BĐS gắn với thực hiện Chiến lược nhà ở quốc gia, đặc biệt là NOXH, được Chính phủ cụ thể hóa tại Nghị quyết 02 năm 2013 và Nghị quyết 61 năm 2014 của Chính phủ, từng bước điều chỉnh cơ cấu hàng hóa một cách hợp lý để sản phẩm BĐS đến được với mọi đối tượng, phù hợp nhu cầu thật và khả năng thanh toán thật của thị trường. Đồng thời, nhiều doanh nghiệp BĐS đã lựa chọn NOXH như một giải pháp tốt để vượt qua khó khăn, ổn định và phát triển, như Tổng công ty Becamex IDC, Tổng công ty IDICO và Tổng công ty Viglacera (Bộ Xây dựng), Công ty cổ phần đầu tư và thương mại Thủ đô,… với quy mô hàng chục nghìn căn hộ, giải quyết chỗ ở cho hàng trăm
nghìn người.
Một chính sách đúng đắn với những đổi mới từ quan điểm, cách tiếp cận cho đến giải pháp thực thi, cùng sự quyết tâm và vào cuộc tích cực của Chính phủ, các bộ, ngành, địa phương, đã đem lại nhiều kết quả quan trọng. Cùng với các chương trình hỗ trợ NOXH cho đối tượng chính sách, người nghèo khu vực nông thôn, các mô hình khu đô thị NOXH với hạ tầng kỹ thuật – xã hội đồng bộ dành cho người nghèo, người thu nhập thấp đô thị, đã góp phần khẳng định một hướng đi mới trong việc kết hợp giữa phát triển kinh tế với bảo đảm an sinh xã hội, thực hiện mục tiêu XHCN hướng tới con người, vì con người, bảo đảm tiến bộ và công bằng xã hội của Đảng và Nhà nước, góp phần giúp thị trường BĐS phát triển ổn định, lành mạnh, phù hợp điều kiện thực tế của nước ta trong giai đoạn hiện nay và những năm tiếp theo.
Cùng Danh Mục :
Liên Quan Khác
Leave a Reply