Đất của hộ gia đình thuộc quyền sử dụng của tất cả các thành viên trong hộ

Mẹ tôi qua đời vào năm 2009 và không để lại di chúc. Vừa qua, tôi quyết định cắt bán 2 lô đất trong diện tích đất trên để lấy tiền làm lại nhà thì anh trai của tôi đã ngăn cản với lý do tôi không có quyền bán đất, đất đó có quyền thừa kế của anh trai tôi. Tôi muốn hỏi, đất được cấp cho tôi như trên thì anh trai tôi có quyền thừa kế hay không? Tôi có quyền bán một phần diện tích để lấy tiền xây dựng nhà ở không?

Trả lời:

Điều 116 Bộ luật Dân sự 1995 và Điều 108 của Bộ luật Dân sự 2005 quy định, đất được cấp cho hộ gia đình thuộc quyền sở hữu chung của mọi thành viên trong hộ. Việc xác định những người có quyền đối với đất cấp cho hộ gia đình được căn cứ vào sổ hộ khẩu.

Theo đó, trong trường hợp của bà, tại thời điểm năm 1997, bà và mẹ của bà cùng chung một hộ khẩu và bà là chủ hộ, có nghĩa bà là người đại diện của hộ gia đình. Vì vậy, 700m2 được cấp cho hộ gia đình bà thuộc quyền sở hữu chung của bà và mẹ bà.

Năm 2009, mẹ của bà qua đời không để lại di chúc, vì vậy, theo quy định của pháp luật, phần tài sản của mẹ bà sẽ được phân chia cho những người thuộc hàng thừa kế thứ nhất của mẹ bà, trong đó có bà và anh trai bà. Anh trai của bà có liên quan đến quyền thừa kế trong 700m2 đất và bà không thể tự mình chuyển nhượng một phần diện tích đất trong khối tài sản chung đó. Nếu muốn bán đất để lấy tiền xây nhà, trước hết bà cần làm thủ tục phân chia di sản thừa kế.

Luật sư Lê Ngô Hoài Phong – Trưởng Chi nhánh Văn phòng luật sư Phạm và Liên Danh tại Đà Nẵng